1 һуури – Хэжэнгын аймагай Ородой Адагай дунда һургуулиин 10 ангиин һурагша Жамсуева Александра.( багшань-Нимаева Оюна Дамбаевна)
ХҮНЭЙ НАҺАН- ТЭМСЭЛТЭ АЖАБАЙДАЛ
Гансахан хүнэй гансахан наһанай
Газар дэлхэйдэ охорхоншье һаа,
Үгэлһэн үгэ, үйлэ хэрэгынь
Үеын үедэ мүнхэ болтогой!
Д.Үлзытуев
Хүрьһэтэ алтан дэлхэйдэ
Хүхэ мүнхэ тэнгэри доро
Хүн түрэдэг, хүн үхэдэг.
Хүнэй наһан – хүшэр хүндэ дабаан.
Хүнэй наһан – тэмсэлтэ ажабайдал.
Хорбоо энэ юртэмсэдэ
Хүн түрэһэн ёһодоо
Зоной түлөө, золой түлөө
Зорин хабаяа эршэлэн,
Бүхы наһан соогоо
Бүргэд шэнгеэр тэмсэдэг.
Тэмсэһэн хүнэй зол жаргал
Тиимэ бэлээр олдодоггүй.
Хүнэй хүрэжэ ошоогүй,
Хүнэй дабажа шадаагүй,
Хүтэл гэжэ юртэмсэдэ
Харин байхагүй гээшэл даа.
Хүнэй хүсэл хэмжээлтэгүй,
Хүнэй ухаан хэлэшэгүй гүнзэгы.
Огторгой өөдэ үндыһэн,
Орьёл үндэр хада хабсагайнууд,
Оёоргүй сэнхир далайн
Омог солгёон долгинуудшье
Хүнэй зоригой эршые
Хүлижэ нэгэшье шадахагүй.
Бордоһото ажабайдалай шуурган соо
Бүдэржэ унаашье һаа, хүн
Хэһэн хэрэгээ эсэстэнь
Хүргэжэ нэгэтэ шададаг лэ.
Зэрэлгээтэмэ Эхэ нютагһаа
Зэбын абяа зэдэлгээд,
Эзэн Богдо Чингис хаан
Элдин Монгол оронһоо
Хариин хүйтэн дайда руу
Хүлэг моридоо залаһан гээ.
Түмэн олон сэрэгээрээ
Түбиин хахадые эзэлжэ,
Танигдаагүй холын газарнуудаар
Тахын сараа үлөөһэн гээ.
Хүрьһэтэ алтан дэлхэйдэ
Хүхэ мүнхэ тэнгэри доро
Хүн түрэдэг, хүн үхэдэг.
Хүнэй хэһэн хэрэгынь
Хэтэ мүнхэдөө үлэдэг.
Хорин нэгэдэхи зуун жэлэй
Хоёр хүлтэнэй нэгэн – би
Хүнэй гүн ухаанай, оюун бодолой
Хүсыень үргэнэб, солыень дууланаб!
2 һуури- Үльдэргын 10 ангийн һурагша Доржиев Цырен:
НАГАСЫН ЗАХЯА
«Агропромышленно комплексын
габьяата ажалшан»
Эрдэм Цыренович Дамбаев
нагасадаа зорюулнаб.
Алтан таряан далай долгитуулан,
Агта хүлэгэй соло суурхуулһан,
Арадай хүндэдэ түгэс хүртэһэн
Алдарта нагаса – минии омогорхол.
Утахан ажалай арюун замда
Уяатай бэлэн юумэ байдаггүй.
Найдал, ухаан бодол, шадабари –
Нагасын захяа ажалай нюусануудһаа.
Оньһото техникэ шудалан нэбтэрүүлхэ –
Онсо ухаан эрдэм бэлиг.
Хүсэ шадал – эршэтэ тэмсэлһээ,
Хүсэлдэдэг юм илалта заатагүй.
Хүрьһэтэ энэ замби дэлхэйдэ
Хара хүлһөө адхан ажаллажа,
Арадайнгаа хэрэг жэгдэ хүтэлхэдөө,
Ажалай илалтын жаргал тодорхол!
3 һуури — Заиграйн аймагай Наран-Асагадай 9 ангиин һурагша Балданова Сарана
(багшань Дондукова Оюна Цыбиковна):
ЗУРГААДАХИ ОКЕАН-ХҮН ТҮРЭЛТЭНЭЙ ТЭМСЭЛТЭ ЗАЯАН
Үнгэтэ юртэмсын үбэртэ
Хүн түрэлтэнэй заяанда
Түрэхэһөө һайхан юумэн үгы гээшэл.
Бурхан багшын үршөөлөөр,
Аба эжын буянгаар,
Хүнэй бэе бэелэн
Хүн түрэһэн өөрыгөө
Хүсэд ойлгон мэдэржэ,
Хүрьһэтэ алтан дэлхэй дээр
Хүсэһэн хүсэлөө бэелүүлхэлби.
Эдир хонгор наһанһаа
Эжы абын үреэлээр
Энхэ тэнюун арадтаа,
Эхэ орон нютагтаа
Баяр жаргал бадаруулхалби.
Би- хүнби!
Хүн түрэһэн бэеэ
Хүсэд һайнаар абажа,
Хүн гэһэн нэрэеэ
Хүрэмэ ажаһуухые оролдохолби.
Урмашуулагдаа Могсохоной һургуулиин 11 ангиин һурагша Гурожапова Дарима:
ҮРГЭН ДЭЛХЭЙН ЖАМА ЁҺО
Хүрьһэтэ үргэн дэлхэй дээрэ
Хүн боложо түрэһэндөө,
Хүндэтэ аба эжыдээ
Хүхин дохин мэдэрнэб.
Хүн түрэлтэн гээшэмнай
Хүхэ бүмбэрсэг дэлхэй дээрэ,
Хамагай байдалые һэлгүүлэн
Хатуу журамаа мэдэрүүлнэл.
Арад зоноймнай ажабайдал
Алхасаа жэгдэлэн түргэдхэнэл,
Тойроод байһан байгаалияа
Тэхэрихээр бэшээр һэлгэнэл.
Үргэн энэ дэлхэй дээрэ
Үндэһэеэ бүхэлэн жаргаял!
МИНИИ НҮХЭД
Түби дэлхэйн эрьесые,
Түрэл нютагай хүгжэлтые,
Үргэн дайдын баялигые,
Үетэн нүхэдэй амжалтые
Шадаал һаа,шадаал һаа,
Шүлэг соогоо дуулахалби,
Этигээл һаа, этигээл һаа,
Эрид хурсаар бэшэхэл би.
Зүрхэнэй байһан байдалые,
Замби юртэмсын ябадалые,
Эхын урихан хандалгые,
Эсэгын һайхан һургаалые
Шадаал һаа, шадаал һаа
Шүлэг соогоо мэдүүлхэлби,
Этигээл һаа, этигээл һаа
Эрид хурсаар бэшэхэл би.
ХЭЖЭНГЫН
Хэжэнгын тала нэмжыжэ,
Худан голной мэлмэрнэ,
Хүбүүд басагад үндынэ,
Хүдөө нютагаа суурхуулна.
Эжы абын һургаалые
Эрид хурсаар хадууна,
Үргэн дэлхэйн байдалые
Үргэн дэмжэн ябана.
ЭРЬЕСЭ
Урасхал голой уһанһаа
Уурал дэгдэн гарадаг бэлэй,
Үдын наранда халаһан уурал
Эрьен агаарта хөөрэдэг бэлэй.
Уһа голной дундаршагүй
Мүнгэн дуһаалнуудынь билтараг лэ!
Мүрэн голной шэргэнгүй
Мүнхын аршаанаар сүршэг лэ!
Уран байгаалиин эрьесэ иимэ лэ!