Үнгэтэ сэнхир дэлхэй дээрээгээл haйхан үгэ «Эжы». Хүн бүхэнэй сэдьхэл зүрхэн соо эгээл үнэтэй хэрэгтэй хүн гээшэл даа. «Эхын жаргал үхибүүдтээ» гэжэ сэсэн мэргэн үгэ бии.
Тиимэhээ эжы гээшэ үxибүүнэйнгээ бага балшар наhaнhаа хойшо гар дээрээ үргэн, үргэhэ нойргүй үри бэеэ «Гарыень ганзагада, хүлыень дүрөөдэ» хүргэжэ ябадаг юм. Эжын байхада сэдьхэл соо хододоо баяртай, жаргалтай байдаг. Эжымнай хэнhээшье ехээр маанадта haнaагаа зобожо, эдeэнэй haйниие эдүүлжэ, сэбэр хубcaha хунар үмдүүлжэ, haйн hургаал заабари заажа ябадаг гээшэ. Хүн бүхэнэй эжы нангин, сэбэр haйхан юм даа. Түрэhэн эжын байбал үри бэедэ бэшэ юуншье хэрэггүй шэнги.
Нэгэ иимэ yшар haнaандам ороно. Нэгэтэ эжыдээ эрхэлхэ дуратай Баярай үглөөгүүр эртэ hэрихэдэ, гэртэнь абяа шэмээгүй, хон-жэн, хүбүүнэйнгээ hэрихэдэ эрхэлүүлэн тааладаг эжыншье үгы, алтан шара нараншье туяагаа гэрэлтүүлнэгүй хэбэртэй. Баяр шэрээhээ аалихан бодожо, эжынгээ унтадаг унтарида ошоходонь, эжынь үни бодонхой үгы байба. Эжымни малдаа гараа бэзэ гэжэ Баяр haнaад, үмдэ самсаа үмдэжээжыгээ хүлеэн hyyба. Гэнтэ газаа хүнэй ябahaн шэнги болоxодонь, Баярай досоо наран гаража, exэ баярлажа, эжынгээ гэртээ орохыень хүлеэжэ ядан газаашаа гүйжэ гарахадань, Эреэгшэ үнеэниинь хөөрхэн жаахан тугалаа энхэрэн эрхэлүүлэн haгад ябажа ябаба, Баярай досоо гансата уйдхартай байдал тогтобо, Саг удаан үнгэрнэ, эжынь гэртээ ерээдүй. Эжыгээ хүлеэжэ ядан hуутараа, зөөлэн бүхэдэ диилдэн Баяр унташаба. Аймшагтай зүүдэ зүүдэлбэ. Баяр баhал гансаарханаа эжыгээ бэдэрhэн зандаа ябаба, Хүбүүхэн ехээр айжа «Эжы!», «Эжы»! гээд ооглохо гэхэдэнь абяaн гаранагүй. Эжым намдаа ерэhэй даа гэжэ haнан, уйлан байтараа hэришэбэ. Баярай hэрихэдээжынь үни epэнхэй, гэртэнь дулааханшье, хүхюyтэйшье болоhон шэнги байба. Сонхоор малагap hapa туяа гэрэлээ caсан энеэбхилэн шагаана. Энеэбхилhэн, эрхэлүүлhэн эжынгээ уринхан шарай харадаа, Баярай досооxи байдалшье, үлгэн дэлхэйшье дулааханаар үзэгдөөдxибэ. Ямаршье гоёб даа эжыгээ харахада гэжэ Баярай досоо орон байгаа hэн. Иимэл даа нүхэд! Түрэhэн эжыhээ үнэтэй юyмэ алтан дэлхэй дээрэ олохогүйш.Үнэхөөрөөшье, урихан эжым шарайhаа үлгэн дэлхэйшье дулаахан даа!
Асагадай дунда һургуули